De mens is niet hetero-, homo-, of bi- maar seksueel

Hokjes: als het om seksualiteit gaat plaatst iedereen zichzelf in één van de vaste kaders van het hetero-, homo- of biseksueel zijn. Maar wat rechtvaardigt dit hokjesdenken? In een interessant experiment te zien in de documentaire Een man weet niet wat hij mist van Tim en Nicolaas staat die vraag centraal. Tim ziet zichzelf als homoseksueel en vraagt zich af hoe het is om met een vrouw seks te hebben. Een terechte vraag waar ik zelf omgekeerd, hoe is het om met een man seks te hebben, mee zit. Waarom “discrimineer” ik en verkies vrouwen boven mannen? Een makkelijk antwoord: omdat dat mijn natuur is. Het voortbestaan van de mens is gebaat bij de voortplanting en daarom jagen mannen vrouwen na, en andersom. Maar is dit werkelijk zo?

Echte liefde

In een vorig blog vroeg ik mij af waarop echte liefde gebaseerd is. Vanuit een filosofische verkenning liet ik zien dat echte liefde gebaseerd is op vriendschap. Die gedachte is natuurlijk niet nieuw. Al in het begin van de Westerse filosofie worstelt men met diezelfde vraag. En continu komt volgt men het idee dat lust een minderwaardige variant is van liefde dan een intellectuele variant, waarbij de mens als mens centraal staat en niet zijn lichaam. Liefde is dan ook iets wat men betiteld als eeuwig en oneindig. Zo ontstaat er een religieuze interpretatie, waarbij liefde voor god als de meest ware liefde wordt gezien. In een tijdperk waarin mensen niet langer in god geloven, is die notie moeilijk houdbaar. Om liefde als eeuwig en oneindig te zien, moest ik dus op zoek naar een andere vorm, waarbij ik vriendschap daarom centraal stelde. Daaruit maakte ik op dat echte liefde moeilijk is te bereiken. Dat betekent echter niet dat zij onmogelijk is.

Vriendschap

Vriendschap stoelt daarbij op drie tegenstellingen. Allereerst liefde voor je zelf tegenover ontevredenheid met je zelf. Je moet van je zelf kunnen houden door achter je gedachten en handelingen te staan. Aan de andere kant moet je je zelf ook willen blijven ontwikkelen, door continu te reflecteren op wie je bent en wie je wilt zijn. Daarnaast is er in een echte vriendschap sprake van openhartigheid en gereserveerdheid. Je moet eerlijk zijn, maar dat betekent niet dat je zomaar alles kunt zeggen in een vriendschap. Vooral voorliegen is uit den boze, maar dat betekent niet dat je zijn mindere kanten onbelicht moet laten. Het ironisch naar voren brengen van eigen, goede kwaliteiten die je vriend ontberen kan dat probleem oplossen. Zo zal je vriend namelijk weer reflecteren op zijn eigen mindere kanten. Als laatste is er de tegenstelling tussen kameraadschap en een op je zelf gericht zijn. Vrienden die niet alleen kunnen zijn, hebben geen tijd om op zichzelf te reflecteren en zichzelf te ontwikkelen. Je moet je van elkaar af kunnen zetten en je eigen ding blijven doen.

Discriminatie

Zoals je al leest, is er nergens een verbinding met één van de twee sekses die we kennen. Man of vrouw, echte liefde moet dan mogelijk zijn tussen zowel de verschillende als tussen de gelijke sekses. Waarom kiest een meerderheid dan toch voor de andere sekse? In de documentaire laat Asha ten Broeke weten dat seksualiteit in het dierenrijk tussen alle sekses voorkomt. “Homoseksualiteit” is daarin heel normaal. Wij mensen hebben echter hokjes bedacht waarin iemand gestopt wordt. En dat strookt niet met de werkelijkheid. Filosofisch gezien is dat een vorm van discriminatie. Hier bedoel ik overigens geen negatieve vorm van. Ik denk dat mensen continu discrimineren, omdat zij nu eenmaal bepaalde voorkeuren hebben. Zo bestaat er ook positieve discriminatie, of zelfs racisme, zoals ik eerder in het geval van Zwarte Piet heb laten zien. Bij Zwarte Piet worden door voorstanders positieve kwaliteiten aan een bepaald ras gekoppeld, waardoor zij beter zouden zijn in bepaalde zaken dan een ander ras. Voor wat betreft racisme heb ik daar problemen mee, omdat zo stereotypes ontstaan die niet te rechtvaardigen zijn. Waar we naar moeten kijken is naar het individu, niet naar het ras. Voor wat betreft discriminatie heb ik daar minder moeite mee, hoewel ook hier voorkeuren ontstaan die vaak niet te rechtvaardigen te zijn zonder op een punt aan te komen dat we moeten zeggen dat eenmaal nu precies datgene is wie je bent, of dat dat nu eenmaal het geval is. Waar die voorkeuren vandaan komen laat ik hier in het midden, feit is dat we die voorkeuren nu eenmaal hebben. Zo biedt discriminatie een belangrijk inzicht in het thema seksualiteit, want ook hier spelen voorkeuren een belangrijke rol. De meeste mensen hebben nu eenmaal een voorkeur voor een man of voor een vrouw. En die voorkeur is, volgens mij, niet te beargumenteren. En dat is een probleem wanneer je wilt stellen dat liefde behoort te bestaan tussen man en vrouw, zoals velen de mening is toegedaan. Daarom geldt ook hier, kijk naar het individu en niet naar de sekse.

Vriendschap, seksualiteit en echte liefde

Door terug te keren naar vriendschap, kan ik nu laten zien dat dat probleem opgelost kan worden. Echte liefde is namelijk niet afkomstig vanuit de voorkeur voor het andere geslacht, maar is gegrond in een vriendschapsrelatie. Die relatie staat los van de sekse van de persoon. Niet de lust voor het lichaam, maar de lust voor de persoon zoals die persoon is staat centraal. En of dat nu een man of vrouw is, maakt dan niet meer uit. Daarom is het onzinnig om te denken in hokjes als hetero-, homo-, of biseksueel. Nee, de mens is een wezen dat op zoek is naar liefde en seksualiteit is daar maar een klein onderdeel van. Belangrijker is de band die je met de persoon opbouwt en dat kan met ieder mens, zolang die persoon past bij jouw voorkeuren. Ook hier komt discriminatie weer om de hoek kijken en het lijkt erop dat daar dus nog onderzoek naar gedaan moet worden. Wat zijn voorkeuren, hoe ontstaan ze, waar komen ze vandaan?

Hetero-, homo-, of biseksueel?

Uiteindelijk heeft dit consequenties voor wie ik zelf ben als persoon. Ik kan mij namelijk niet langer zien als heteroseksueel. Dat betekent niet dat ik biseksueel ben. Wat ik moet toegeven is dat ik seksuele verlangens heb, maar dat die niet per definitie gekaderd zijn in een man of vrouw denken. Maar wat ik werkelijk zoek is liefde die gebaseerd is op vriendschap. Daarom moet ik de mogelijkheid open houden dat er mannen zijn die aan mijn voorkeuren voldoen voor wat betreft echte liefde, net zo goed als dat er vrouwen zijn die dat doen. Zodoende laat ik dus alle hokjes met betrekking tot seksualiteit varen en geef ik eerlijk toe: ik ben niet hetero-, homo-, of bi-, maar ik ben seksueel. Nu jij nog!